Cách đây 6-7 năm, đợt nghỉ hè, mình đi châu Âu với 1 đoàn khách du lịch, đi cùng là nhà chị Q. Chị Q dắt 2 đứa con đi chơi, nhóc đầu học cỡ lớp 9 lớp 10 còn nhóc sau học lớp 5 lớp 6 gì đó, tên Phổ. Cậu lớn thì thấy bình thường nên không nhớ rõ, còn cậu nhỏ thì cả đoàn ai cũng ấn tượng. Chuyến bay dài ban đêm (chuyến đi lẫn chuyến về), khi cả máy bay đang vật vạ ngủ thì mình thấy đèn chỗ ghế cậu Phổ vẫn sáng. Mình đi toilet nhìn vào thì thấy cậu đang ngồi viết chữ tiếng Hán và tiếng Anh, rồi đọc sách, rồi viết viết vẽ vẽ. Tiếp viên thấy khoái nên khẽ khàng đi ngang, đưa ly nước, đưa cái bánh. Khi xuống sân bay trung chuyển và đợi lên máy bay kế tiếp, trong khi mọi người kể các bạn nhỏ trang lứa đang tìm sóng wifi để chat và chơi game thì mình thấy cậu đứng một góc khuất, tự tập thể dục, tập cả tiếng, rồi sau đó cậu đi vòng vèo hết các ngóc ngách trong sân bay, chụp lại những chữ tiếng Anh mà cậu không biết, để dành tra từ học sau. 

Chị Q nói thằng này ham hiểu biết lắm, luôn thèm chữ thèm nghĩa, tự dưng nó vậy chứ không phải ai dạy, chẳng có bí quyết gì cả. Thằng anh thì lười, phải la hét, phải ép buộc học, 10 chữ tiếng Anh dò lại 10 chữ, ráng trả bài xong là mừng rỡ chạy đi mất, còn cậu Phổ này thì chị chưa bao giờ dò bài, "nó biết sạch bách tất cả những gì nó đọc được"-chị Q nói. Ở trường, thầy cô nó chỉ hỏi khi các bạn khác trong lớp tịt hết không ai biết, dù hỏi cái gì nó cũng giơ tay. Phong trào nào nó cũng tham gia, cái gì nó cũng biết chơi. Vì quá ham hiểu biết nên mọi thứ đều mày mò tự học cả. 

Ở châu Âu, lúc đoàn ghé nhà hàng Trung Hoa, cậu đọc vanh vách thực đơn bằng tiếng Hán trên đó, giao tiếp với các phục vụ (là du học sinh Trung Quốc) một cách thành thạo. Một số chữ Hán không biết thì cậu nhờ anh phục vụ giải thích lại, rồi cậu cẩn thận chụp lại mặt chữ để tra, để học. Khi vào quán Tây thì cậu nói tiếng Anh không khác gì người bản xứ, trong khi thằng anh thì cứ ấp a ấp úng, đi mua cà phê hoặc gì đó đều lôi thằng em theo, kêu trả giá giùm, hỏi giùm. Trong đoàn cũng có mấy con nhà khác, cũng con nhà khá giả và học đủ trường quốc tế Tây Tàu, nhưng không ai sáng được như cậu Phổ. Tại những điểm tham quan, khi hướng dẫn viên nói về các di tích hay lịch sử, cậu mở điện thoại thu âm để nghe lại. Có lần đang ở trong một nhà thờ cổ, đang dịch thì chú hướng dẫn viên Việt Nam bị Tào Tháo rượt, phải vô nhà vệ sinh, cả đoàn ngoài này đang ngơ ngác thì cậu Phổ nói với cô hướng dẫn viên nước ngoài là cô cứ nói đi, để cậu dịch cho cả đoàn nghe. Mình thấy cậu nhóc nhỏ xíu đứng nói lưu loát mà phục lăn, cả đoàn yêu mến kinh khủng. Ngày cuối, cả đoàn đi shopping mua đủ thứ trong cửa hàng miễn thuế thì cậu vô hiệu sách trong sân bay, tìm sách quý. Khi mình hỏi sao con có trí nhớ tốt vậy, cậu nói "cũng quên nhiều, nhưng quên là con lập tức tra lại để nhớ". Mình hỏi sao con chăm chỉ vậy, thì cậu nói Genghis Khan (Thành Cát Tư Hãn) có nói với các cháu của ông là, "tư chất tốt là do trời sinh, nếu may mắn có được thì phải chăm chỉ gấp nhiều lần người thường để có thể bá chủ thiên hạ". Mình phải làm trùm 1 cái gì đó chú ạ. 

Bẵng mấy năm không online, nay mình lên mạng thì thấy nick chị Q sáng đèn. Mình hỏi thì chị nói cháu Phổ vừa thi xong cấp, tiếng Anh có IELTS 8.0 từ lớp 11 nên quy ra 10 điểm thi rồi, nhưng cậu vẫn đăng ký thi tiếng Trung để cho vui, suýt tuyệt đối. Các môn khác cũng cao ngất Trường Sơn. Mình hỏi chọn ĐH nào đó, chị nói nó có học ĐH ở VN đâu. Nó đã được ĐH Zurich nhận vào từ đầu năm, học bổng toàn phần, nên xong bằng cấp 3 là đi. Mình xin hình 2 anh em, chị Q gửi. 

Chị Q nói chán lắm em ơi, thằng anh mê ăn mê game mê chơi không à, vừa học xong ĐH cái quản trị kinh doanh khỉ nợ gì đấy, xin việc lèo tèo lương không ăn thua, giờ suốt ngày nằm trong phòng quánh tiền ảo chứng khoán chứ không đi làm, coi máy tính điện thoại cả ngày nên mắt bị bệnh, nhìn gà hoá cuốc, lái xe ra đường ban đêm suýt gây tai nạn. Phòng ốc dơ dáy lộn xộn, chung quy là do lười, anh chị rất lo lắng cho tương lai của nó nhưng riêng nó thì không. Chán, chị chẳng muốn nói đến. Chiều cao thì có thể do gene, nhưng cân nặng và bệnh tật là do lối sống và kỷ luật. Hai anh em một trời một vực, đứa nào nhận thức tốt nhìn là biết liền. Ngoại ngữ, tri thức hiểu biết, hay sự cân đối cơ thể là phải do cá nhân thực hiện chứ tiền nào mua được em. Chị đâu có so sánh, chỉ là nói cái kết quả hay hậu quả gì cũng có nguyên nhân nội tại. 

Còn cậu Phổ, mình hỏi, chị Q nói, trời ơi, nếu đẻ được 1 thằng như nó, thì đau mấy chị cũng đẻ nữa. Nó làm ra tiền từ lớp 8 rồi em ơi, dạy học cho trẻ con cả xóm và dạy online tiếng Việt cho người nước ngoài, tiền nhiều lắm. Nó tự động làm mọi thứ hết em ơi, phòng nó không cho giúp việc vào dọn, nó tự giặt giũ và dọn dẹp, luôn đẹp như khách sạn 5 sao. Nhà chị có điều kiện, du học tự túc cũng được nhưng nó nói thôi mẹ để tiền lo cho anh, con tự lo được. 

Mình nhìn trong hình, cùng mẹ cùng cha cùng huyết thống, cùng một mái nhà và văn hoá mà sao khác biệt quá. Bên cạnh thằng anh béo ú sổ nọng mắt cận lòi (do lối sống kém kỷ luật và lười biếng mà ra), thì cậu em cao to cân đối, mặt mũi sáng trưng như nam thần Hy Lạp.


Found this article interesting? Follow Tieptheo.com on Facebook, Twitter and Telegram to read more exclusive content we post.